عملکرد ماده خشک، اسانس و برخی صفات مهم رشدی ریحان مقدس (ocimum sanctum l.) در پاسخ به تراکم بوته و مقادیر مختلف نیتروژن

نویسندگان

نرجس خاتون کازرانی

محمدجمال سحرخیز

جمال جوانمردی

بهرام حیدری

مهروز رضایی

چکیده

ریحان مقدس (ocimum sanctum l.) گیاهی دارویی، معطر و متعلق به تیره نعناییان (lamiaceae) است. به منظور دستیابی به مناسبترین تراکم بوته و میزان کود مصرفی نیتروژن در راستای افزایش میزان اسانس و عملکرد ماده خشک این گیاه، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر در سال 89-88 انجام شد. در این پژوهش تراکم (d) در چهار سطح 1/12، 8/14، 19 و 6/26 بوته در مترمربع و مقدار نیتروژن خالص (n) در سه سطح 0، 50 و100 کیلوگرم در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله تمام گل، پارامتر های رشدی مانند تعداد و طول شاخساره، تعداد و طول گل آذین، ماده تر و خشک شاخساره و مقدار اسانس و عملکرد آن اندازه گیری شد. همچنین استخراج اسانس به روش تقطیر با آب توسط دستگاه اسانس گیر کلونجر انجام گردید. طبق نتایج بدست آمده اثر تراکم بوته و میزان نیتروژن بر ماده تر و خشک شاخساره، طول شاخه، طول و تعداد گل آذین، میزان اسانس و عملکرد اسانس معنی دار بود. اگرچه تعداد شاخه جانبی، ارتفاع بوته، وزن تر تک بوته، میزان نیتروژن ریشه، میزان نیتروژن اندام هوایی، ماده خشک ریشه، میزان کلروفیل و سطح برگ تحت تأثیر تراکم بوته یا مقدار نیتروژن قرار نگرفت، اما اثرات متقابل آنها بر کلیه صفات مورد بررسی معنی دار بود. بیشترین میانگین ماده تر و خشک، طول و تعداد گل آذین، طول و تعداد شاخه، درصد اسانس و عملکرد اسانس در تراکم های 8/14 تا 19 بوته در مترمربع و با مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار حاصل گردید. البته میزان اسانس تحت تیمارهای مورد بررسی در پژوهش حاضر بین 6/0 تا 1/1% در نوسان بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

عملکرد ماده خشک، اسانس و برخی صفات مهم رشدی ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.) در پاسخ به تراکم بوته و مقادیر مختلف نیتروژن

ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.) گیاهی دارویی، معطر و متعلق به تیره نعناییان (Lamiaceae) است. به‌منظور دستیابی به مناسبترین تراکم بوته و میزان کود مصرفی نیتروژن در راستای افزایش میزان اسانس و عملکرد ماده خشک این گیاه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر در سال 89-88 انجام شد. در این پژوهش تراکم (D...

متن کامل

ارزیابی برخی صفات رشدی و ویژگی‌های کمی اسانس ریحان (.Ocimum basilicum L) در شرایط تنش شوری و کاربرد اسید هیومیک

        ریحانگیاهی یکساله، علفی و متعلق به خانواده نعناع و از معروفترین گیاهان دارویی می­باشد که کاربرد های فراوانی در صنایع غذایی، دارویی و عطرسازی دارد. به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف اسید هیومیک (صفر، 500 ، 1000 و2000 میلی­گرم بر لیتر) بر گیاه ریحان تحت تنش شوری با غلظت (صفر ، 25 و 50 میلی­مولار) در شرایط هیدروپونیک، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی اجرا و برخی صفات رویشی هم...

متن کامل

بررسی تأثیر محلول‌پاشی آهن بر برخی فراسنجه‌های بیوشیمیایی و نورساختی گیاه ریحان مقدس (Ocimum sanctum)

ریحان مقدس (Ocimum sanctum) یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی تیرۀ نعناعیان است. به‌منظور بررسی تأثیر محلول­پاشی آهن بر میزان آهن جذب‌شده، سبزینه (کلروفیل) و فراسنجه‌های نورساختی (فتوسنتزی) ریحان مقدس، آزمایشی در سال زراعی 91-1392 در مزرعۀ تحقیقاتی گروه علوم باغبانی، دانشگاه شهید چمران اهواز بر پایۀ طرح بلوک­های کامل تصادفی در شش تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: شاهد (بدون محلول‌پا...

متن کامل

تغییرات میزان اسانس و عملکرد گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) تحت تاثیر تراکم و کود نیتروژن

مقدمه: ریحان (Ocimum basilicum L.) گیاه دارویی و معطر مهمی است که در سراسر دنیا کشت می‌شود و بررسی تاثیر فاکتورهای مهم زراعی بر عملکرد کمی و کیفی آن ضروری است. هدف: بررسی تاثیر دو فاکتور مهم زراعی تراکم کاشت و کود نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی گیاه ریحان. روش بررسی: این بررسی در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک‌های ک...

متن کامل

تغییرات درصد و عملکرد اسانس گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) تحت تاثیر کاربرد مقادیر نیتروژن، منیزیم و منگنز

این آزمایش در سال1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی و در 3 تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل کود نیتروژن در چهار سطح صفر،50، 100 و150 کیلوگرم در هکتار به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی منیزیم و منگنز در دو سطح صفر و نیم کیلوگرم در هکتار به صورت فاکتوریل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد.اثرات ساده عوامل آزمایش...

متن کامل

خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد اسانس گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) با کاربرد نیتروژن و آهن

 ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی است کـه اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. به‌منظور بررسی اثر تیمارهای کود نیتروژن و آهن بر خصوصیات مورفولوژیک و اسانس گیاه ریحان، پژوهشی در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان انجام گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد برر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران

ناشر: موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

ISSN 0905-1735

دوره 30

شماره 2 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023